Όταν ο Ben Cacyra παρακολούθησε στην τηλεόραση τους Ταλιμπάν να καταστρέφουν βουδιστικά αγάλματα 1.500 ετών στην περιοχή Bamiyan του Αφγανιστάν το 2001, ένιωσε την υποχρέωση να κάνει κάτι γι’ αυτό. Ο ίδιος είναι ένας από τους δημιουργούς του πρώτου συστήματος τρισδιάστατης σάρωσης στον κόσμο, και η συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία τον έκανε να αντιληφθεί ότι η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να απαθανατίσει για τις επόμενες γενιές τα μνημεία που κινδυνεύουν με αφανισμό λόγω φυσικών καταστροφών, πολεμικών συρράξεων, τουριστικής και οικιστικής ανάπτυξης κλπ.
Για τον λόγο αυτό ίδρυσε τη CyArk, μια εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έχει δημιουργήσει το μεγαλύτερο και πληρέστερο τρισδιάστατο ψηφιακό αρχείο μνημείων του πλανήτη που διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο εξαφάνισης. Σήμερα, το Google Arts & Culture συμπράττει με τη CyArk δίνοντας σε όλους ψηφιακή πρόσβαση στα θαυμαστά αυτά έργα του πολιτισμού και την ιστορία τους.
Με τη βοήθεια σύγχρονων τεχνολογιών, τα μνημεία αυτά ψηφιοποιούνται και απεικονίζονται με τη μεγαλύτερη ακρίβεια και λεπτομέρεια που έχουμε δει μέχρι σήμερα, καθώς πλέον αποτυπώνεται τόσο το χρώμα όσο η υφή και η γεωμετρία των επιφανειών, χάρη στους τρισδιάστατους σαρωτές λέιζερ που λειτουργούν με ακρίβεια χιλιοστού. Αυτές οι αναλυτικές απεικονίσεις μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τον εντοπισμό περιοχών που έχουν υποστεί ζημιές, καθώς και για την υποστήριξη των προσπαθειών αποκατάστασής τους.
Η παραπάνω φωτογραφία απεικονίζει μια υποδομή στη Bagan, Myanmar, όπου ένας σεισμός κατέστρεψε πολλούς από τους περίφημους ναούς της πόλης το 2016. Παρόλα αυτά, πριν συντελεστεί η καταστροφή, η ομάδα της CyArk είχε ήδη σαρώσει και φωτογραφίσει το σημείο – τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά – επίγεια και εναέρια. Στη συνέχεια η Google, αξιοποιώντας τα δεδομένα που είχαν συλλεγεί, ανακατασκεύασε με τρισδιάστατο τρόπο τα κύρια μνημεία της Bagan, δίνοντας τη δυνατότητα στους χρήστες smartphone, υπολογιστών ή virtual reality viewers, όπως το Daydream, να ξεναγηθούν βιωματικά στο μοναδικό αυτό μέρος και να ανακαλύψουν τους ναούς του.
Μέσω της νέας αυτής διαδικτυακής έκθεσης, ο χρήστης μπορεί να εξερευνήσει τις ιστορίες πίσω από 25 και πλέον, ιστορικής σημασίας τοποθεσίες σε 18 χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένου του Al Azem Palace στη δοκιμαζόμενη από τον πόλεμο Δαμασκό της Συρίας και της αρχαίας μητρόπολης Chichen Itza των Maya στο Μεξικό. Για πολλά από αυτά τα αρχαιολογικά μνημεία, η Google έχει επίσης αναπτύξει πολύπλοκα τρισδιάστατα μοντέλα που επιτρέπουν στον καθένα να τα θαυμάζει από οποιαδήποτε οπτική γωνία, με τη χρήση του νέου Google Poly 3D viewer στην πλατφόρμα Google Arts & Culture.
Από την Ελλάδα έχει συμπεριληφθεί η πόλη της Αρχαίας Κορίνθου, η οποία καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό από σεισμούς το 365 π.Χ. και το 375 π.Χ., ωστόσο ανοικοδομήθηκε εντυπωσιακά γρήγορα κατόπιν. Στη συνέχεια, ένας ακόμα σεισμός το 856 μ.Χ. σκότωσε περίπου 45.000 ανθρώπους. Μέχρι τη δεκαετία του 1800 η αρχαία πόλη είχε καλυφθεί από νέες υποδομές, ενώ ο σεισμός του 1858 κατέστρεψε ολόκληρη την πόλη και οδήγησε στην έναρξη των αρχαιολογικών ανασκαφών. Η ψηφιοποίηση του μνημείου, που βρίσκεται υπό διαρκή απειλή, διαφυλάττει για τις επόμενες γενιές ό,τι έχει απομείνει από την ελληνική και ρωμαϊκή αρχιτεκτονική της περιοχής. Μάλιστα, λόγω της συνεχιζόμενης δραστηριότητας ανασκαφών, συγκεκριμένες αρχαιολογικές περιοχές δεν είναι ανοικτές στο κοινό αυτή τη στιγμή, επομένως η ψηφιακή απεικόνιση επιτρέπει στους επισκέπτες να ξεναγηθούν στο σημείο, δίνοντας για πρώτη φορά πρόσβαση σε αυτό το αρχαίο αρχιτεκτονικό θαύμα.
Τα τελευταία 7 χρόνια η Google έχει συνεργαστεί με περισσότερα από 1.500 μουσεία σε πάνω από 70 χώρες για να δώσει εύκολη πρόσβαση μέσω Ίντερνετ σε ακόμα περισσότερα κειμήλια του παγκόσμιου πολιτισμού, ενώ το συγκεκριμένο project σηματοδοτεί ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του Google Arts & Culture, καθώς είναι η πρώτη φορά που η πλατφόρμα φιλοξενεί έργα πολιτιστικής κληρονομιάς σε τρισδιάστατη μορφή.
Επιπλέον, προκειμένου να διευκολύνει τη δουλειά των ερευνητών, των εκπαιδευτικών και ολόκληρης της κοινότητας που εργάζεται για τη διατήρηση της κληρονομιάς μας, η Google δίνει πρόσβαση στη βάση των δεδομένων που έχει συλλέξει η CyArk ανά τον κόσμο, ούτως ώστε ο χρήστης να μπορεί να κάνει αίτηση για να κατεβάσει τα δεδομένα με τη βοήθεια της πλατφόρμας Google Cloud. Πλέον, ο καθένας μπορεί να έρθει σε άμεση επαφή με τα μεγάλα έργα του παγκόσμιου πολιτισμού είτε μέσω της ιστοσελίδας του “Open Heritage” project του Google Arts & Culture είτε κατεβάζοντας δωρεάν την εφαρμογή για iOS ή Android.
