Τι κοινό έχει η Apple με τον Πικάσο;

Ένα χρόνο μετά τον πρόωρο θάνατο του ιστορικού και αναντικατάστατου διευθύνοντα συμβούλους της Apple, Steve Jobs, ο συνιδρυτής και γενικός διευθυντής του κολοσσού λογισμικών Oracle, Λάρι Ελισον, εξήρε το έργο του Jobs με τα παρακάτω λόγια.

«Τρέφω μεγάλο θαυμασμό για την εταιρία αυτή και για τον Τιμ Κουκ αλλά θα το επαναλάβω, ο Steve είναι αναντικατάστατος. Όλοι χάσαμε κάτι. Ήταν ο ήταν ο Πικάσο μας»… Αν και εύκολα καταλαβαίνει κανείς τα λόγια του Έλισον, αυτό που ίσως δεν γνωρίζει είναι πως η παρομοίωση με τον διάσημο ζωγράφο δεν ήταν αυθαίρετη και διόλου τυχαία…

Στο εσωτερικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα της εταιρείας, το λεγόμενο Πανεπιστήμιο της Apple, ο εκπαιδευτής στο μάθημα «Σούπερ-μυστική πορεία για το πώς η Apple δημιουργεί και εξελίσσει τα πράγματα» παρουσιάζει τη διάσημη σειρά του Πάμπλο Πικάσο, «The Bull».

Πρόκειται για μια σειρά από 11 λιθογραφίες του ταύρου που ο Πικάσο δημιουργούσε για πάνω από ένα μήνα, αρχής γενομένης από τα τέλη του 1945. Παρατηρώντας όλες τις λιθογραφίες από την αρχή ως το τέλος, είναι ευδιάκριτο πως από την αρχική εικόνα ενός ταύρου μυώδη, με κέρατα, και αρκετές λεπτομέρειες καταλήγει στην τελευταία να παραμένει ένας ταύρος σχεδιασμένος λιτά με μόνο μερικές γραμμές. Σε αυτή ακριβώς την ιδέα της απλοποίησης στηρίζεται και ο «τρόπος» της Apple.

Όπως ο Πικάσο εξαλείφει λεπτομέρειες για να δημιουργήσει ένα σπουδαίο έργο τέχνης έτσι και οι σχεδιαστές της Apple προσπαθούν για την απλότητα.

Το πρόγραμμα επινοήθηκε από τον Joel Podolny, τον τότε κοσμήτορα του Yale School of Management, τον οποίο είχε επιλέξει εξ αρχής του προγράμματος ο Steve Jobs και παραμένει έκτοτε επικεφαλής της προσπάθειας.

Σύμφωνα με παλαιότερες δηλώσεις στελεχών της εταιρείας «Χρειάζονται πολλές επαναλήψεις μέχρι κάποιος να μπορέσει να μεταφέρει το μήνυμα με ένα απλό συνοπτικό τρόπο, και αυτό συμβαίνει σε όλα όσα κάνουμε στην Apple. Ακολουθούμε την διαδικασία της αφαίρεσης».

Το θέμα με την αφαίρεση είναι ότι είναι γελοία δύσκολη, δεδομένου ότι απαιτεί μια κατανόηση των βασικών αρχών τού τι συμβαίνει, τι είναι και τι θέλουμε. «Πάντα όμως καταλήγει χρήσιμο το να εξετάσει κανείς την αφαίρεση ως εργαλείο για την κατανόηση» δηλώνουν επικεφαλής της εταιρείας

Ένα απλό παράδειγμα για την φιλοσοφία η οποία εμπνέει τις δημιουργίες της εταιρείας αποτελεί η 25ετή επιδίωξη της Apple να φτιάξει το πιο απλό και λειτουργικό ποντίκι.

Ο Πικάσο ξεκίνησε τη γνωστή σειρά των Ταύρων του με μία ρεαλιστική εικόνα ενός ταύρου. Στη συνέχεια, άρχισε να ενδιαφέρεται για τα επίπεδα καθορίζοντας τη μορφή του ταύρου. Αλλά, όπως πειραματίστηκε με τα επίπεδα αυτά, κατάλαβε ότι αυτό που τους ορίζει ήταν οι γωνίες τους, οι οποίες στη συνέχεια μειώνονται σε απλές γραμμές. Τέλος, ο ίδιος κατάργησε τις περισσότερες από αυτές τις γραμμές, αφήνοντας ένα καθαρό περίγραμμα που εξακολουθεί να μεταφέρει την ουσία… ότι αυτό που απεικονίζεται δεν είναι παρά ένας ταύρος.

Ο Πικάσο είπε περίπου τα ίδια με αυτά που δηλώνουν οι επικεφαλής της Apple και φαίνεται πως εμπνέουν την φιλοσοφία του κολοσσού, απλώς με δικά του λόγια :

«Για να καταλήξεις σε αφαίρεση, είναι πάντα απαραίτητο να αρχίσεις με την απτή πραγματικότητα… Θα πρέπει πάντα να αρχίζεις με κάτι. Στη συνέχεια μπορείτε να αφαιρέσετε όλα τα ίχνη της πραγματικότητας. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος, έτσι κι αλλιώς, επειδή η ιδέα του αντικειμένου θα έχει αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα της»…

Αυτή την καθοδήγηση προς την απλότητα ζωντανεύει η Apple. Η στάση της εταιρείας προς την απλότητα είναι μέρος αυτού που επέτρεψε να κάνει την τεχνολογία της ελκυστική για τους ανθρώπους.

Σε ένα άλλο μάθημα «Τι κάνει την Apple, Apple», που παραδίδεται κατά καιρούς, παρουσιάζουν μία διαφάνεια του τηλεχειριστηρίου για το Google TV. Το τηλεχειριστήριο διαθέτει 78 πλήκτρα. Στη συνέχεια, ο εκπαιδευτής εμφανίζεται με μία φωτογραφία του τηλεχειριστηρίου της τηλεόρασης της Apple, ένα λεπτό κομμάτι μετάλλου με μόλις τρία κουμπιά.

Γιατί τρία κουμπιά ; Αρχικά ήταν η ιδέα, ακολούθησε η επεξεργασία της μέχρι να απομείνει αυτό ακριβώς που χρειαζόταν. Ένα κουμπί για να παίζει ή να διακόπτεται ένα βίντεο, ένα κουμπί που θα επιλέγει τι θα παρακολουθήσει και ένα τρίτο που θα οδηγεί στο κύριο μενού. Τόσο απλά…

Όπως άλλωστε είχε δηλώσει κι ο Steve Jobs:

«Τα μότο μου είναι εστίαση και απλότητα. Το απλό μπορεί να είναι πιο δύσκολο από το πολύπλοκο. Θα πρέπει να εργαστείτε σκληρά για να καθαρίσετε τη σκέψη σας, να την απλοποιήσετε. Αλλά αξίζει τον κόπο στο τέλος επειδή μόλις φτάσετε εκεί, μπορείτε να μετακινήσετε βουνά»…