Aλγόριθμοι προβλέπουν την κολπική μαρμαρυγή με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης -Tι παρουσίασε το ΑΠΘ

H τεχνητή νοημοσύνη, η χρήση εξατομικευμένων τεχνικών που βασίζονται στη γενετική, αλλά και την πληροφορική έχει μπει στην ιατρική καθημερινότητα.

Η τεχνητή νοημοσύνη και οι μεγάλες βάσεις δεδομένων επέτρεψαν τη δημιουργία «ευφυών» αλγορίθμων που μπορούν να προβλέψουν τον επιπολασμό παθήσεων στο γενικό πληθυσμό, να βοηθήσουν στη διάγνωση παθήσεων και να προτείνουν την πιο κατάλληλη θεραπεία.

ΑΠΘ και τεχνητή νοημοσύνη

Όλα αυτά βρίσκουν εφαρμογή και στο χώρο της καρδιολογίας και ήδη με τη συνεργασία της Γ’ Καρδιολογικής Κλινικής του ΑΠΘ και του Τμήμα Ιατρικής Πληροφορικής του ΑΠΘ έχουν δημιουργηθεί τέτοιοι αλγόριθμοι που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη για την υγεία και την πρόβλεψη της κολπικής μαρμαρυγής, η οποία είναι η πιο συχνή αρρυθμία στον δυτικό κόσμο.

Τα παραπάνω επισημαίνει ο διευθυντής της Γ΄Καρδιολογικής Κλινικής του ΑΠΘ, Βασίλης Βασιλικός μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ με αφορμή τη διοργάνωση του συνεδρίου με τίτλο “Arrhythmias Update 2022” οι εργασίες του οποίου θα πραγματοποιηθούν 2-3 Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη.

«H ψηφιακή ιατρική πλέον στις μέρες μας είναι μία καθημερινότητα. Πλέον η τεχνητή νοημοσύνη αρχίζει και μπαίνει και στην κλινική πράξη .Υπάρχουν πολλά μοντέλα που χρησιμοποιούν κάποιους δείκτες έχοντας ως στόχο την πρόβλεψη ή την πρόγνωση κάποιας ασθένειας ή τη διάγνωση κάποιας ασθένειας. Εμείς είχαμε ασχοληθεί και στο παρελθόν και τώρα, και πλέον όλες μας οι εργασίες αρχίζουν και βρίσκουν εφαρμογή. Είχαμε μία μακρόχρονη συνεργασία με το τμήμα της Ιατρικής Πληροφορικής στη σχολή μας και έχουμε φτιάξει τέτοιους αλγόριθμους οι οποίοι χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη για την πρόβλεψη της κολπικής μαρμαρυγής. Επίσης στην εποχή μας με τα μεγάλα δεδομένα, τα big data ,η πληροφορία αυτή είναι πολύτιμη και όλοι στοχεύουν σε αυτό το πράγμα. Και βεβαίως έχει να κάνει και με το πως την χρησιμοποιείς αυτή την πληροφορία για να βγάλεις τα δικά σου συμπεράσματα ή να τεστάρεις τους αλγόριθμους σου. Εμείς έχουμε αναπτύξει κάποιες τέτοιες τεχνικές και επιπλέον προσπαθούμε να χτίσουμε τέτοιες βάσεις δεδομένων» σημειώνει ο κ. Βασιλικός

Ιατρική ακριβείας

Ο ίδιος σημειώνει επίσης ότι στις ημέρες μας κερδίζει έδαφος η ιατρική ακριβείας. «Τα προηγούμενα χρόνια πχ παίρναμε 1000 ανθρώπους και λέγαμε ότι ένα ποσοστό από τους καπνιστές ανάμεσα σε αυτούς τους 1000 θα πάθει έμφραγμα. Όμως υπάρχουν καπνιστές που δεν παθαίνουν έμφραγμα και υπάρχουν μη καπνιστές που παθαίνουν. Τώρα υπάρχει μια πιο προσωποποιημένη προσέγγιση που βασίζεται ακριβώς σε πράγματα που δεν τα ξέραμε τα προηγούμενα χρόνια. Υπάρχουν καινούργιες τεχνικές μεταξύ των οποίων κάποιες χρησιμοποιούν και τη γονιδιακή ανάλυση ή τη τεχνητή νοημοσύνη ή άλλες τεχνικές χαρτογράφησης, απεικονιστικές μεθόδους κλπ με τις οποίες τελικά γίνεται μια tailor made πρόβλεψη για τον κάθε ασθενή. Πχ λέμε ότι ο τάδε έχει αυτά τα χαρακτηριστικά, η συσκευή μας έδωσε αυτή την πρόβλεψη, η άλλη απεικόνιση μας δίνει εκείνη την πρόβλεψη και άρα έχει υψηλότερο κίνδυνο να πάθει αυτό, με αποτέλεσμα να αρχίζουμε να γινόμαστε πιο στοχευμένοι στις θεραπείες μας. Δηλαδή αρχίζει πλέον μια διαφορετική προσέγγιση αλλά θα πάρει πολύ χρόνο για να αλλάξει αυτό» αναφέρει ο κ Βασιλικός

Κολπική μαρμαρυγή και Big Data

Στη διάρκεια του συνεδρίου, όπως αναφέρει ο κ. Βασιλικός θα συζητηθούν τα θέματα που αφορούν την πρόβλεψη της κολπικής μαρμαρυγής αλλά και το πως χρησιμοποιώντας μεγάλες βάσεις δεδομένων μπορεί να προβλεφθεί ο αιφνίδιος θάνατος.

«Θα παρουσιαστούν δεδομένα από τις μεγάλες βάσεις δεδομένων του αμερικανικού στρατού όπου παίρνουν διάφορες μετρήσιμες παράμετροι από το απλό ηλεκτροκαρδιογράφημα, οι οποίες με ειδικές τεχνικές αναλύονται. Στη συνέχεια μπαίνουν σε κάποια μαθηματικά μοντέλα τα οποία χρησιμοποιούνται για την πρόβλεψη κάποιων ασθενειών, όπως για παράδειγμα η κολπική μαρμαρυγή, που είναι μια κολπική αρρυθμία στο ηλεκτροκαρδιογράφημα ένα κομμάτι του οποίου πχ το «κύμα P» δείχνει την ηλεκτρική διέγερση των κόλπων, εκεί όπου παράγεται το κολπικό ερέθισμα. Μέσα σε αυτό το κύμα με ειδικές αναλύσεις οι οποίες δεν είναι ορατές με γυμνό μάτι, ούτε επίσης με άλλου τύπου προσεγγίσεις αλλά με τελείως διαφορετική φιλοσοφία ανάλυσης, βρίσκουν τις υπάρχουσες “κρυμμένες” πληροφορίες. Αυτές τις πληροφορίες μπορούν πλέον να τις ανακαλύψουν με τον υπολογιστή και με αυτά τα αποτελέσματα και να τις συσχετίσουν με άλλα πράγματα και να βγουν τα συμπεράσματα κατά πόσο μπορεί κανείς να εμφανίζει κολπική μαρμαρυγή ή όχι ανάλογα με το τι έχει. Υπάρχουν αντίστοιχοι προβλεπτικοί αλγόριθμοι και για τον αιφνίδιο θάνατο. Βέβαια ο καθένας λειτουργεί με διαφορετικού βαθμού επιτυχία. Δεν είναι όλα τέλεια, αλλά αυτό είναι το μέλλον και έχουμε τη χαρά να έχουμε τέτοιους ανθρώπους οι οποίοι έχουν επινοήσει αυτά τα πράγματα έχουν δουλέψει πολλά χρόνια και μπορούν να μοιραστούν μαζί μας τα δικά τους δεδομένα» προσθέτει ο κ Βασιλικός.

Αναφερόμενος στο θέμα του αιφνιδίου θανάτου σημειώνει ότι στη χώρα μας ο αιφνίδιος θάνατος, ειδικά στους νέους, έχει την ίδια κατανομή όπως έχει και σε άλλες δυτικές χώρες .

« Πλέον ξέρουμε ποια είναι η πιο συχνή αιτία του αιφνιδίου θανάτου και πρέπει να στοχεύσουμε σε αυτή. Η πιό συχνή αιτία έχει σχέση με την ηλικία. Στη μικρή ηλικία , μέχρι 20-25 ετών η πιο συχνή αιτία είναι η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια που είναι και στον τον υπόλοιπο κόσμο, όσο ανεβαίνουν οι ηλικίες αρχίζει να είναι και η στεφανιαία νόσος . Οι νέοι που έχουν υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια δεν το ξέρουν. Γι αυτό υπάρχει και συγκεκριμένος τρόπος για την πρόληψη στους αθλητές ή στους νέους που ασκούνται και αυτός είναι το καρδιογράφημα» προσθέτει ο κ. Βασιλικός.