Εδώ και δεκαετίες, ασθενείς που πάσχουν από Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΣΚΠ) παρατηρούσαν ότι η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της ασθένειάς τους. Τώρα επιστήμονες από τα Πανεπιστήμια στη Βόννη και σε Ερλάνγκεν-Νυρεμβέργη έδειξαν τον μηχανισμό με τον οποίο αυτό μάλλον συμβαίνει, ανακαλύπτοντας μία συγκεκριμένη πρωτεΐνη στο αγελαδινό γάλα που μπορεί να ενεργοποιήσει τα ανοσοποιητικά κύτταρα που βλάπτουν τους νευρώνες.
Η συγκεκριμένη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό PNAS, ξεκίνησε το 2018 και οδήγησε στον συσχετισμό της καζεΐνης με την ενίσχυση των συμπτωμάτων της ΣΚΠ. Στο πρώτο στάδιο των πειραμάτων σε ποντίκια, έγινε εισαγωγή συγκεκριμένων συστατικών του γάλακτος στη διατροφή τους και παρατηρήθηκε η επίδρασή τους. Το επόμενο βήμα ήταν να μελετηθεί ο μηχανισμός με τον οποίο αυτό γίνεται. Τα πειράματα έδειξαν πως η καζεΐνη προκαλεί νευρωνική βλάβη μέσω μιας εσφαλμένης ανοσολογικής απόκρισης, πιθανώς λόγω της ομοιότητας της πρωτεΐνης με τα αντιγόνα που οδηγούν τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος στο να στοχεύσουν τα υγιή εγκεφαλικά κύτταρα. Η καζεΐνη μοιάζει στη δομή με την πρωτεΐνη MAG, μια γλυκοπρωτεΐνη η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή μυελίνης.
Στη συνέχεια, οι επιστήμονες διερεύνησαν περαιτέρω τη δράση της καζεΐνης, εξετάζοντας τη συμπεριφορά των αντισωμάτων της απέναντι στον ανθρώπινο εγκεφαλικό ιστό. Τα αντισώματα αυτά βρέθηκαν συγκεντρωμένα στα εγκεφαλικά κύτταρα που ευθύνονται για την παραγωγή μυελίνης. Επιπλέον, τα Β κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος ασθενών με ΣΚΠ φάνηκαν να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στην καζεΐνη. Τα ευρήματα αυτά επαλήθευσαν την αρχική υπόθεση και σχέση μεταξύ των γαλακτοκομικών προϊόντων και των συμπτωμάτων της ΣΚΠ, λόγω πυροδότησης της εισροής ανοσολογικών αντισωμάτων, και της κατά λάθος επίθεσης κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος σε κύτταρα του εγκεφάλου, λόγω της ομοιότητας των πρωτεϊνών MAG και καζεΐνης. Επίσης αποδείχθηκε ότι η αυτοάνοση αυτή απόκριση που προκαλείται από την καζεΐνη συναντάται και στους ανθρώπους.
Οι ερευνητές τονίζουν πως τα συγκεκριμένα αποτελέσματα κι ο συγκεκριμένος μηχανισμός δράσης πιθανόν να εμφανίζεται μόνο σε άτομα με προϋπάρχουσα αλλεργία στα γαλακτοκομικά. Για τον λόγο αυτό, εστιάζουν τις εργασίες τους και για την ανάπτυξη ενός αυτοδιαγνωστικού ελέγχου για τον εντοπισμό ευαισθησίας προς πιθανή αλλεργία στην καζεΐνη.
Άραγε τι ρόλο μπορεί να παίζει η ευαισθησία απέναντι στην καζεΐνη στην ανάπτυξη της ίδια της νόσου της ΣΚΠ; Ενδιαφέρον αποτελεί η παρατήρηση ότι σε πληθυσμούς που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αγελαδινού γάλακτος, το οποίο είναι πλουσιότερο σε συγκέντρωση μιας πιο δύσπεπτης μορφής της καζεΐνης, εντοπίζονται υψηλότερα ποσοστά ΣΚΠ. Επομένως κι εύλογα μια αλλεργική αντίδραση στην καζεΐνη θα μπορούσε να οδηγήσει σε ακούσια καταστροφή των εγκεφαλικών κυττάρων λόγω της ύπαρξης σχετικών αντισωμάτων και στην έναρξη μιας σειράς αντιδράσεων που οδηγούν στην νόσο αυτή. Σίγουρα θα χρειαστεί χρόνος κι έρευνα σε βάθος για τη διερεύνηση του υποθετικού αυτού σεναρίου, αφού η αλλεργία στην καζεΐνη δεν αρκεί από μόνη της, άρα χρειάζεται να συνυπάρχουν κι άλλοι – ήδη γνωστοί – παράγοντες ώστε η νόσος να εξελιχθεί.
[via]
