Όπως αναφέρει η Αγία Γραφή, πριν από 2024 χρόνια ένας άνθρωπος με το όνομα Ιησούς γεννήθηκε σε μια μικρή πόλη στην άκρη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και θανατώθηκε 33 χρόνια αργότερα. Υπάρχουν, όμως, αποδείξεις για την ιστορικότητα αυτού του ισχυρισμού;
Οι αρχαιολόγοι που εργάζονται στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ έχουν αποκαλύψει μια σειρά από αντικείμενα που υποστηρίζουν τα βασικά γεγονότα της ζωής του Ιησού, όπως περιγράφονται στη Βίβλο. Παρότι δεν υπάρχουν πειστικές φυσικές αποδείξεις, οι ειδικοί ισχυρίζονται ότι αυτό ακριβώς θα περιμέναμε για κάποιον με τη θέση του Ιησού στην κοινωνία.
Ο Dr. Lawrence Mykytiuk, ειδικός στις εβραϊκές σπουδές από το Πανεπιστήμιο Purdue, δήλωσε ότι έχουμε πολλούς πολύ καλούς λόγους να δεχτούμε την πραγματική, ιστορική ύπαρξη του Ιησού από τη Ναζαρέτ.
Γραπτές Αναφορές
Ο καλύτερος λόγος που έχουμε για να πιστέψουμε στην ιστορική ύπαρξη του Ιησού είναι ότι υπάρχουν καλές γραπτές αναφορές για τη ζωή του. Το σημαντικό είναι ότι πολλές από τις μαρτυρίες είναι γραμμένες από μη χριστιανούς συγγραφείς, οι οποίοι συχνά ήταν ανοιχτά αντίθετοι με τον Χριστιανισμό.
Ο Dr Mykytiuk αναφέρει:
Για πάνω από 1.000 χρόνια, κανείς δεν ισχυριζόταν ότι ο Ιησούς δεν υπήρξε.Κάθε μία μη χριστιανική πηγή από την αρχαιότητα αναγνωρίζει, εμμέσως πλην σαφώς, ότι ήταν ένα πραγματικό πρόσωπο που όντως υπήρξε.
Το καλύτερο ίσως παράδειγμα προέρχεται από τον Ρωμαίο ιστορικό Τάκιτο, ο οποίος περιφρονούσε τους Χριστιανούς. Σε ένα τμήμα των «Χρονικών» που περιγράφει την πυρκαγιά της Ρώμης το 64 μ.Χ., ο Τάκιτος περιγράφει πώς ο αυτοκράτορας Νέρωνας προσπάθησε να μεταθέσει την ευθύνη στους πρώτους χριστιανούς.
Ο Νέρωνας υπέδειξε ως ενόχους και τιμώρησε με τους πιο ασυνήθιστους τρόπους εκείνους που μισούσαν για τις επαίσχυντες πράξεις τους … τους οποίους το πλήθος αποκαλούσε “ Χρεστιανούς”. Ο θεμελιωτής αυτού του ονόματος, ο Χριστός, είχε εκτελεστεί κατά τη βασιλεία του Τιβέριου από τον εισαγγελέα Πόντιο Πιλάτο.
Ομοίως, ο Εβραίος συγγραφέας Φλάβιος Ιώσηπος αναφέρει τον Ιησού στις εκτεταμένες «Ιουδαϊκές Αρχαιότητες» του, οι οποίες γράφτηκαν μόλις 60 χρόνια μετά τον θάνατο του Ιησού. Σε ένα τμήμα του βιβλίου, ο Ιώσηπος περιγράφει πώς ένας ιερέας ονόματι Ανανός προσπάθησε να εκτελέσει τον αδελφό του Ιησού, τον Ιάκωβο. Συγκεκριμένα, γράφει ότι ο Ανανός «συγκάλεσε μια συνεδρίαση των δικαστών και έφερε σε αυτήν τον αδελφό του Ιησού, ο οποίος αυτοαποκαλείται Μεσσίας, τον Ιάκωβο κατ’ όνομα».
Αυτό που το κάνει τόσο ενδιαφέρον είναι ότι το Ιάκωβος ήταν ένα τόσο κοινό όνομα που ο Ιώσηπος αισθάνθηκε την ανάγκη να το διευκρινίσει αναφέροντας τον Ιησού. Ο Dr. Mykytiuk λέει: «Αν ο Ιησούς, ο αδελφός του Ιακώβου, δεν ήταν ένα πραγματικό πρόσωπο, αυτή η αναφορά στον Ιησού – Μεσσία δεν θα είχε κανένα νόημα».
Το Γκράφιτι του Αλεξάμενου
Πέρα από τις γραπτές αναφορές, οι φυσικές αποδείξεις της ύπαρξης του Ιησού γίνονται σημαντικά πιο δύσκολες να βρεθούν. Όπως έχουν σημειώσει ερευνητές, δεν έχουμε αρχεία για το 99% των ανθρώπων που υπηρέτησαν στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Αυτό καθιστά αστρονομικά απίθανο να υπάρχουν ίχνη ενός ανθρώπου που έζησε σε συνθήκες φτώχειας και είχε τη μοίρα ενός κοινού εγκληματία. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα αντικείμενα από τις πρώτες ημέρες της Εκκλησίας που προσφέρουν αδιάσειστα στοιχεία.
Παραδόξως, ένα από τα καλύτερα πραγματικά αποδεικτικά στοιχεία που έχουμε για την ύπαρξη του Ιησού είναι ένα ακατέργαστο και μάλλον προσβλητικό κομμάτι αρχαίου γκράφιτι. Γνωστό ως το Γκράφιτι του Αλεξάμενου, πρόκειται για ένα ακατέργαστο σχέδιο που χαράχτηκε στον τοίχο ενός δωματίου κοντά στον Παλατίνο λόφο της Ρώμης κάπου μεταξύ του πρώτου και του τρίτου αιώνα μ.Χ. Το σχέδιο απεικονίζει έναν άνδρα που λατρεύει έναν γαϊδουροκέφαλο άνδρα κρεμασμένο από τον σταυρό με ένα μήνυμα που μεταφράζεται ως εξής: «Ο Αλεξάμενος λατρεύει τον Θεό του».
Ο Dr. Jonathan Reed, κορυφαία αυθεντία στην αρχαιολογία του πρώιμου χριστιανισμού από το Πανεπιστήμιο La Verne, δήλωσε: «Τα πρώτα στοιχεία που έχουμε στο αρχαιολογικό αρχείο για τους χριστιανούς είναι κάποιος που κοροϊδεύει τον Ιησού που σταυρώνεται». Ο λόγος που αυτό είναι τόσο πειστικό είναι ότι περνάει αυτό που ο Dr Reed αποκαλεί περιγράφει ως «το κριτήριο της αμηχανίας»:
Η σταύρωση θα θεωρούνταν ντροπιαστική και μεγάλο μέρος των Ευαγγελίων προσπαθεί να μετατρέψει τη σταύρωση σε ηρωικό θάνατο.
Ομοίως, το γεγονός ότι ο Ιησούς παρουσιάζεται αρχικά ως οπαδός του Ιωάννη του Βαπτιστή προβλημάτισε έντονα την πρώτη εκκλησία και καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια για να εξηγηθεί. Το γεγονός ότι επιβίωσαν ενοχλητικές λεπτομέρειες και ότι οι Χριστιανοί θορυβήθηκαν τόσο πολύ από αυτές είναι στην πραγματικότητα ένα καλό σημάδι ότι δεν ήταν επινοημένες.
Ο Dr. Reed συμπληρώνει:
Από τη δική μου οπτική γωνία, αυτό για το οποίο θα ήμουν πιο σίγουρος είναι ότι ο Ιησούς ξεκίνησε ως οπαδός του Ιωάννη του Βαπτιστή, ότι προερχόταν από τις κατώτερες αγροτικές τάξεις, ότι ίσως ήταν νόθο παιδί και ότι σταυρώθηκε.
Η σταυρωμένη φτέρνα
Μια άλλη λεπτομέρεια της σταύρωσης που ορισμένοι μελετητές δυσκολεύονται να εξηγήσουν είναι η εξής: Αν ο Ιησούς πέθανε ως εχθρός του κράτους, γιατί του επετράπη πλήρης ταφή; Αν και υπάρχουν πολλές αποδείξεις ότι η σταύρωση συνέβη πραγματικά, ορισμένοι κριτικοί υποστηρίζουν ότι ο Ιησούς θα ήταν πιο πιθανό να είχε ριφθεί σε έναν ομαδικό τάφο για εγκληματίες.
Ωστόσο, το 1986 ένα συνεργείο οικοδόμων αποκάλυψε κατά λάθος αρκετούς τάφους στη Βόρεια Ιερουσαλήμ. Ένα οστεοφυλάκιο, ένα σεντούκι για τη φύλαξη σκελετικών λειψάνων, έφερε το όνομα Ιωαννάν και περιείχε τα λείψανα ενός άνδρα που φαινόταν ότι είχε σταυρωθεί. Στα οστά περιλαμβανόταν μια φτέρνα που είχε ακόμη ενσωματωμένο το καρφί από το σημείο όπου ο άνδρας είχε καρφωθεί στον σταυρό.
Αυτό όχι μόνο υποστηρίζει περαιτέρω ότι η περιγραφή του καρφώματος του Ιησού στο σταυρό είναι ακριβής, αλλά δείχνει επίσης ότι οι οικογένειες μπορούσαν να ανακτήσουν τα λείψανα των σταυρωμένων εγκληματιών. Αν και δεν αποτελεί άμεση απόδειξη για τη ζωή του Ιησού, η ανακάλυψη αυτή δικαίωσε την περιγραφή του συγγραφέα του Ευαγγελίου για τον θάνατό του.
Η Ιερά Σινδόνη
Φυσικά, δεν θα μπορούσε να γίνει συζήτηση για τις αποδείξεις της ζωής του Ιησού χωρίς κάποια αναφορά στα ιερά λείψανα. Το πιο διάσημο από όλα τα αντικείμενα που υποτίθεται ότι σχετίζονται με τον Ιησού είναι η Ιερά Σινδόνη του Τορίνο. Πρόκειται για ένα κομμάτι ύφασμα που φέρει το αποτύπωμα ενός άνδρα, το οποίο θεωρείται από πολλούς ότι είναι το ύφασμα με το οποίο τυλίχτηκε ο Ιησούς μετά τη σταύρωση.
Δυστυχώς, τα στοιχεία που περιβάλλουν την πραγματικότητα της σινδόνης είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενα. Ορισμένοι μελετητές είναι πεπεισμένοι ότι πρόκειται για ένα γνήσιο λείψανο του Ιησού, αλλά υπάρχουν όλο και περισσότερα στοιχεία που συσσωρεύονται εναντίον αυτής της θέσης. Για παράδειγμα, μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι η χαρακτηριστική εικόνα που σημειώνεται στη σινδόνη δεν θα μπορούσε να έχει δημιουργηθεί από ανθρώπινο σώμα, αλλά πρέπει να έχει δημιουργηθεί με ρηχό σκάλισμα.
Παρομοίως, μια μελέτη που διεξήχθη από τον Ιταλό ερευνητή Antonio Lombati διαπίστωσε ότι το μοτίβο ύφανσης που χρησιμοποιήθηκε για τη σινδόνη δεν ταιριάζει με κανένα παράδειγμα ταφικών λινών από το Ισραήλ και την Παλαιστίνη που χρονολογούνται στην εποχή του Ιησού. Αντίθετα, το μοτίβο είναι εξαιρετικά παρόμοιο με ύφασμα που παρήχθη στον πρώιμο Μεσαίωνα κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών – την περίοδο στην οποία χρονολογήθηκε η Σινδόνη κατά τη διάρκεια έρευνας τη δεκαετία του 1980.
Ο Dr Reed αναφέρει:
Είμαι πεπεισμένος ότι τα ιερά λείψανα είναι όλα πλαστά και αυτό έχει να κάνει εν μέρει με το γεγονός ότι όλα εμφανίζονται την ίδια στιγμή μετά τις Σταυροφορίες, όταν υπήρχε μια δίψα για αυτά τα πράγματα στην Ευρώπη. Αν κοιτάξετε τη Σινδόνη του Τορίνο, από νωρίς, ακόμη και στα έγγραφα της Εκκλησίας, υπήρχε κάποια καχυποψία γι’ αυτήν.
Ωστόσο, ορισμένοι ερευνητές εξακολουθούν να είναι πεπεισμένοι για την αυθεντικότητα του σάβανου. Ο Dr Ben Witherington III, μελετητής της Βίβλου στο Asbury Theological Seminary, δήλωσε:
Το ίδιο το σάβανο έχει μια αρνητική εικόνα ενός σταυρωμένου ανθρώπου, η οποία υπήρχε τουλάχιστον από τον πρώιμο Μεσαίωνα, σε μια εποχή πολύ πριν από τις φωτογραφίες.Πώς ακριβώς βρέθηκε αυτή η εικόνα στο ύφασμα, και πώς αναπαριστά με τόση ακρίβεια το σημείο όπου ο Ιησούς θα είχε μαστιγωθεί στην πλάτη του, ή θα είχε καρφωθεί στους καρπούς του, ή θα αιμορραγούσε από το κεφάλι εξαιτίας κάποιου πράγματος – ας πούμε ενός αγκαθωτού στεφανιού;
Η Εκκλησία των Αποστόλων
Το 2017, αρχαιολόγοι που έσκαβαν στην περιοχή El Araj του Ισραήλ έκαναν μια εκπληκτική ανακάλυψη. Θαμμένα δίπλα στον ποταμό Ιορδάνη οι αρχαιολόγοι βρήκαν τα ερείπια μιας βυζαντινής βασιλικής διαστάσεων 27m επί 15m. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι μπορεί να πρόκειται για τη θέση της Βηθσαΐδας, του χωριού στο οποίο ζούσαν οι Απόστολοι Πέτρος, Ανδρέας και Φίλιππος. Αν αυτό ισχύει, αυτό θα έκανε τη βασιλική του El Araj τη χαμένη «Εκκλησία των Αποστόλων», η οποία υποτίθεται ότι χτίστηκε πάνω στα ερείπια του χωριού.
Μετά από περαιτέρω έρευνες το 2021, ο καθηγητής Steven Notely, αρχαιολόγος από το Nyack College και συνδιευθυντής της ανασκαφής, δήλωσε στη Biblical Archaeology Society: «Δεν υπάρχουν άλλες εκκλησίες στην περιοχή που να αναφέρονται από βυζαντινούς επισκέπτες των Αγίων Τόπων και δεν υπάρχει λόγος να αμφισβητηθεί ότι πρόκειται για την Εκκλησία των Αποστόλων».
Ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι ότι οι ανασκαφές βρήκαν τα ερείπια ενός ψαροχώρου της ρωμαϊκής εποχής κάτω από τη μεταγενέστερη εκκλησία. Για ορισμένους, αυτό παρέχει μια πειστική υπόθεση ότι η βιβλική περιγραφή της ζωής του Ιησού υποστηρίζεται από αδιάσειστα στοιχεία.
Ο Dr. Reed τονίζει:
Έχω κάνει ανασκαφές σε πολλά από τα μέρη που αναφέρονται στη Βίβλο και τα Ευαγγέλια τα περιγράφουν όλα με κάποια ακρίβεια. Ωστόσο, αν με πιέσετε πραγματικά, θα έλεγα ότι δεν είναι καν απόδειξη ότι ο Ιησούς υπήρξε.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Dr. Mykytiuk λέει ότι τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι η Βίβλος είναι σε γενικές γραμμές σωστή όσον αφορά το ιστορικό πλαίσιο. Και προσθέτει: «Αυτή η υποστήριξη είναι τόσο έμμεση που δεν έχει σχεδόν κανένα αποτέλεσμα όσον αφορά την ύπαρξη του Ιησού, εκτός ίσως από το να ανοίξει την όρεξη των ερευνητών».
Η επιγραφή «ο Ιησούς είναι ο Θεός»
Ακριβώς όπως το Γκράφιτι του Αλεξάμενου, τα στοιχεία από την πρώτη εκκλησία μας δίνουν μια ισχυρή ένδειξη ότι υπήρχε πραγματικά ένα πρόσωπο γύρω από το οποίο οι οπαδοί μπορούσαν να ενωθούν. Ένα άλλο ελαφρώς πιο κολακευτικό παράδειγμα είναι μια επιγραφή που βρέθηκε κάτω από το δάπεδο μιας ισραηλινής φυλακής. Αυτό το ψηφιδωτό ηλικίας 1.800 ετών περιλαμβάνει την πρώτη γραπτή διακήρυξη του Ιησού ως Θεού. Το ψηφιδωτό έκτασης 581 τετραγωνικών μέτρων διακοσμούσε την πρώτη αίθουσα προσευχής στον κόσμο το 230 μ.Χ. και περιέχει την αρχαία ελληνική φράση: προσηνικεν | Ακεπτους | η φιλοθεος | την τραπε|ζαν θω Ιυ Χω | μνημοσυνον (Ο θεοσεβούμενος Ακέπτος προσέφερε το τραπέζι στον Θεό Ιησού Χριστό ως μνημόσυνο).
Ο Carlos Campo, CEO του Museum of the Bible που εξέθεσε πρόσφατα το ψηφιδωτό, το χαιρέτισε ως «τη μεγαλύτερη ανακάλυψη μετά τους παπύρους της Νεκράς Θάλασσας». Αυτό δείχνει ότι η θεϊκή υπόσταση του Χριστού έγινε μέρος της ιδεολογίας ορισμένων χριστιανών μόλις 200 χρόνια μετά τον θάνατό του. Ωστόσο, ο κορυφαίος Βιβλικός ιστορικός Bart Ehrman υποστηρίζει ότι αυτή την άποψη δεν συμμερίζονταν όλοι οι πρώτοι χριστιανοί.
Ο Dr Reed επισημαίνει:
Ήδη από τον πρώτο αιώνα υπήρχε ένας ανταγωνισμός για να μιλήσουμε για το ποιος ήταν πραγματικά ο Ιησούς και ποια είναι η σημασία της μορφής του Χριστού. Επειδή υπάρχουν αυτές οι διαφωνίες, απλά δεν πιστεύω τη θεωρία ότι υπήρξε συνωμοσία για την κατασκευή αυτού του προσώπου. Αν υπήρξε συνωμοσία, ήταν η πιο αποδιοργανωμένη, χαοτική, αντιφατική προσπάθεια που μπορεί να φανταστεί κανείς.
Το οστεοφυλάκιο του Ιακώβου
Το λεγόμενο «οστεοφυλάκιο του Ιακώβου» είναι ένα οστέινο κουτί που φέρει την αραμαϊκή επιγραφή: «Ιάκωβος, γιος του Ιωσήφ, αδελφός του Ιησού». Ο Dr Witherington λέει:
Οι πιθανότητες ο συγκεκριμένος συνδυασμός αυτών των τριών ονομάτων να μην αναφέρεται στον περίφημο Ιάκωβο τον Δίκαιο, και τον πατέρα του Ιωσήφ, και τον αδελφό του Ιησού είναι ελάχιστες έως μηδαμινές. Αν ήταν αλήθεια ότι η σταύρωση ήταν το τέλος της ιστορίας του Ιησού, κανείς δεν θα καυχιόταν ότι είναι συγγενής του σε ένα οστεοφυλάκιο.
Αν το οστεοφυλάκιο του Ιακώβου είναι αληθινό, θα ήταν πράγματι ένα εντυπωσιακό στοιχείο που θα αποδείκνυε ότι ο Ιησούς ήταν μια πραγματική μορφή που έγινε σημαντική λίγο μετά το θάνατό του. Δυστυχώς, όμως, η ιστορία του οστεοφυλακίου του Ιακώβου είναι λίγο πιο περίπλοκη.
Το οστεοφυλάκιο φέρεται να αποκτήθηκε από έναν Ισραηλινό επιχειρηματία ονόματι Oded Golan από έναν άγνωστο έμπορο αρχαιοτήτων τη δεκαετία του 1970. Ωστόσο, σε μια ασυνήθιστη κίνηση, η Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων (IAA) κατηγόρησε τον κ. Golan ότι πλαστογράφησε το κειμήλιο και τον παρέπεμψε στο δικαστήριο στη «δίκη πλαστογραφίας του αιώνα».
Οι ειδικοί της IAA ισχυρίστηκαν ότι ο κ. Golan είχε πάρει ένα πραγματικό οστεοφυλάκιο του πρώτου αιώνα και είχε προσθέσει ο ίδιος την επιγραφή. Όταν η αστυνομία συνέλαβε τον κ. Golan, βρήκε πράγματι ένα εργαστήριο πλαστογραφίας γεμάτο με εργαλεία και μισοτελειωμένες «αρχαιότητες». Αλλά, σε μια άλλη ανατροπή, ο κ. Golan αθωώθηκε στη συνέχεια από όλες τις κατηγορίες για πλαστογραφία το 2012 με την αιτιολογία ότι η IAA δεν είχε αποδείξει ότι η επιγραφή ήταν πλαστή.
Κατά τη διάρκεια της δίκης, προέκυψε ότι ορισμένοι από τους εμπειρογνώμονες της IAA δεν είχαν τις κατάλληλες ειδικότητες για να εκτιμήσουν σωστά αν η γραφή ήταν αληθινή ή όχι. Για πολλούς, αυτό δικαίωσε το οστεοφυλάκιο του Ιακώβου ως ένα λαμπρό στοιχείο για την ιστορικότητα του Ιησού. Ωστόσο, όπως συμβαίνει συχνά, δεν συμφωνούν όλοι οι ακαδημαϊκοί ότι το οστεοφυλάκιο του Ιακώβου είναι γνήσιο.
Ο Dr. Reed υποστηρίζει ότι το γεγονός πως ο κ. Golan αθωώθηκε δεν σημαίνει ότι το οστεοφυλάκιο είναι αληθινό.
Πιστεύω πολύ στην αρχαιολογία που βρίσκει τα πράγματα επί τόπου, αν εμφανιστεί στη μαύρη αγορά δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι πού βρέθηκε και να είμαστε σίγουροι αν έχει παραποιηθεί. Έχουμε αρκετά καλές αποδείξεις ότι ένα μέρος της επιγραφής ήταν παραποιημένο και ότι βρέθηκε στο σπίτι κάποιου που είχε εξοπλισμό πλαστογράφησης.
Ανεξάρτητα το τί μπορεί να πιστεύει κανείς από την πλευρά της θρησκείας, αποδεικνύεται ότι είναι μάλλον πολύ τραβηγμένη η θεωρία συνωμοσίας να μην υπήρξε ποτέ ο Ιησούς ως πραγματικό πρόσωπο.
[via]
