Για πολύ καιρό αποτελεί αντικείμενο συζήτησης το πώς ακριβώς χτίστηκαν οι μεγάλες πυραμίδες της Αιγύπτου από τους πρώτους μηχανικούς του πολιτισμένου κόσμου. Μια δημοφιλής θεωρία υποστηρίζει ότι χρησιμοποίησαν ένα σύστημα από σχοινιά και έλκηθρα για να μεταφέρουν τις πέτρες στην κορυφή, καθώς η πυραμίδα χτιζόταν από το έδαφος, στρώμα προς στρώμα. Όμως μια νέα μελέτη υποδηλώνει ότι η παλαιότερη πυραμίδα στην Αίγυπτο, η πυραμίδα του Djoser, χτίστηκε πριν από 4.700 χρόνια με τη χρήση ενός ακόμη πιο έξυπνου «υδραυλικού ανελκυστήρα».
Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι φημίζονται για την πρωτοπορία τους και τη μαεστρία τους στην υδραυλική μέσω καναλιών για αρδευτικούς σκοπούς και φορτηγίδων για τη μεταφορά τεράστιων λίθων. Η εργασία αυτή ανοίγει μια νέα γραμμή έρευνας, τη χρήση της υδραυλικής δύναμης για την ανέγερση των τεράστιων κατασκευών που έχτιζαν οι Φαραώ.
Η νέα θεωρία παρουσιάζεται σε μια νέα μελέτη με επικεφαλής τον Xavier Landreau, πρόεδρο του Paleotechnic, ενός αρχαιολογικού ερευνητικού ινστιτούτου του Παρισιού. Οι ερευνητές μελέτησαν ιστορικά αρχεία και δορυφορικές φωτογραφίες της περιοχής για να ερμηνεύσουν τα χαρακτηριστικά που υποστηρίζουν το επιχείρημά τους.
«Εντοπίσαμε ότι η εσωτερική αρχιτεκτονική της βαθμιδωτής πυραμίδας συνάδει με έναν υδραυλικό μηχανισμό ανύψωσης που δεν έχει αναφερθεί ποτέ πριν», λένε ο Landreau και οι συνεργάτες του. «Οι αρχαίοι αρχιτέκτονες πιθανότατα ανύψωσαν τους λίθους από το κέντρο της πυραμίδας με ηφαιστειακό τρόπο χρησιμοποιώντας νερό απαλλαγμένο από ιζήματα».
Η Πυραμίδα του Djoser, ύψους περίπου 150 μέτρων, είναι μια «πυραμίδα σκαλοπατιών», που σημαίνει ότι οι πλευρές της είναι μια σειρά από επίπεδες πλατφόρμες ή σκαλοπάτια, σε αντίθεση με τις συγκριτικά επίπεδες πλευρές της διάσημης Πυραμίδας της Γκίζας. Ενώ η Γκίζα είναι η μεγαλύτερη από τις πυραμίδες της Αιγύπτου, η Πυραμίδα του Τζοσέρ είναι η παλαιότερη, καθώς κατασκευάστηκε μεταξύ 2667 και 2648 π.Χ.
Η εντυπωσιακή κατασκευή χτίστηκε εξ ολοκλήρου από πέτρα από τον αρχαίο Αιγύπτιο αρχιτέκτονα Ιμχοτέπ στην τεράστια νεκρόπολη της Σακκάρα, νότια του Καΐρου. Πιστεύεται ότι είναι το τελευταίο μέρος ανάπαυσης του βασιλιά Djoser, αρχαίου Αιγύπτιου φαραώ και ιδρυτή του Παλαιού Βασιλείου. Ενώ ένα τεράστιο φρεάτιο στο κέντρο της πυραμίδας ήταν ήδη γνωστό, οι ερευνητές παρουσιάζουν τώρα μια νέα θεωρία σχετικά με τον σκοπό του.
Η λειτουργία του Gisr el-Mudir δεν ήταν ποτέ βέβαιη, αλλά οι ερευνητές λένε ότι μπορεί να λειτουργούσε ως φράγμα, συλλέγοντας τις βροχοπτώσεις και κατευθύνοντάς τες προς την πυραμίδα μέσω ενός συστήματος σωλήνων. Μόλις το υπόγειο νερό έφτανε στο κέντρο της πυραμίδας, ξεχύνονταν προς τα πάνω μέσω του κεντρικού φρεατίου, όπως το μάγμα σε ένα ηφαίστειο.
Αυτός ο ισχυρός πίδακας νερού θα έσπρωχνε προς τα πάνω έναν πλωτό ανελκυστήρα – μια επίπεδη πλατφόρμα πιθανώς κατασκευασμένη από ξύλο – που θα μπορούσε να μεταφέρει έως και 100 τόνους πέτρας κάθε φορά χάρη στη δύναμη του νερού. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, ο πίδακας νερού θα μπορούσε να ελεγχθεί έτσι ώστε το φρεάτιο να αδειάζει, έτοιμο να ξαναχρησιμοποιηθεί για ένα άλλο φορτίο πέτρας. Ενδεχομένως, το νερό θα μπορούσε να μπλοκαριστεί στη βάση του άξονα της πυραμίδας σαν ένα είδος τάπας πριν απελευθερωθεί όταν το επόμενο φορτίο θα ήταν στη θέση του.
Αν και αυτό το σύστημα ακούγεται ιδιαίτερα περίπλοκο για 4.700 χρόνια πριν, οι ίδιες οι πυραμίδες αποτελούν απόδειξη ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ήταν ίσως πιο ικανοί μηχανικοί από ό,τι τους αναγνωρίζουμε. Το Gisr el-Mudir είχε θεωρηθεί προηγουμένως ότι ήταν ένας περίβολος βοοειδών, ένας τελετουργικός χώρος για τη λατρεία των θεών ή ακόμη και μια ημιτελής πυραμίδα. Όμως η θεωρία ότι ήταν φράγμα παρέχει έναν επιτακτικό σύνδεσμο με τον κεντρικό άξονα της πυραμίδας του Djoser, η οποία άνοιξε ξανά για τους επισκέπτες το 2020 μετά από 14 χρόνια αποκατάστασης.
[via]
