Η προεπιλογή γυναικείας φωνής στους ψηφιακούς βοηθούς είναι σεξισμός!

Η απόφαση της Apple να προσφέρει ως προκαθορισμένη επιλογή τη γυναικεία φωνή στον ψηφιακό βοηθό Siri θεωρήθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως “σεξισμός” που αντανακλά και ενισχύει τις προκαταλήψεις της κοινωνίας σχετικά με την αντιμετώπιση των γυναικών ως “βοηθών”. Η αναφορά βάζει στην κουβέντα και τις παρόμοιες τεχνολογίες των υπόλοιπων εταιρειών, όπως τα Google Assistant, Amazon Alexa και Microsoft Cortana.

Το γεγονός ότι η πλειοψηφία των ψηφιακών φωνητικών βοηθών χρησιμοποιεί γυναικεία φωνή στέλνει ένα μήνυμα ότι οι γυναίκες είναι υπόχρεες, υπάκουες και διαθέσιμες να βοηθήσουν οποτεδήποτε κάποιος πατήσει ένα κουμπί ή τις διατάξει με ένα “OK” ή “Hey“. Η βοηθός δεν έχει δικαίωμα να αντιδράσει ή να αψηφήσει, παρά μόνο να εκτελέσει και να ανταποκριθεί στις εντολές ανεξάρτητα από τον τόνο της φωνής. Σε πολλές κοινωνίες, αυτή η τακτική ενισχύει την προκατάληψη ότι οι γυναίκες είναι υποτακτικές και υποχρεωμένες να ανέχονται την κακομεταχείριση.

Από τη στιγμή που αυτές οι τεχνολογίες φτάνουν σε κοινωνίες που δεν έχουν υιοθετήσει τα Δυτικά πρότυπα στην ίση αντιμετώπιση των δύο φύλων, η φεμινοποίηση των ψηφιακών βοηθών θα μπορούσε να βοηθήσει στην ενίσχυση και την εξάπλωση αυτών των στερεοτύπων. Οι Alexa, Cortana, Google Assistant και Siri έρχονται αποκλειστικά με γυναικεία φωνή ή έστω με προκαθορισμένη τη γυναικεία φωνή στις περισσότερες αγορές, οι γυναίκες αναλαμβάνουν τον ρόλο του ψηφιακού υπηρέτη για να λένε τον καιρό, να αλλάζουν τη μουσική, να εκτελούν και να είναι άμεσα διαθέσιμες σε προσταγές όπως “Ξύπνα, Alexa“

Η αναφορά των Ηνωμένων Εθνών εκφράζει την ανησυχία για το υποσυνείδητο μήνυμα που περνά στα μικρά παιδιά, μιας και εξοικειώνονται πλέον με αυτές τις τεχνολογίες από πολύ νεαρή ηλικία.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Noble, οι προσταγές στους ψηφιακούς βοηθούς – όπως βρες, κάλεσε, άλλαξε, παρήγγειλε – λειτουργούν ως “ισχυρά κοινωνικά εργαλεία” που εκπαιδεύουν τους ανθρώπους, ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά επάνω στον “ρόλο των γυναικών και των κοριτσιών στην εκτέλεσε εντολών“. Η διαρκής συσχέτιση των ψηφιακών βοηθών με το θηλυκό φύλο σταδιακά φυτεύει μια σύνδεση μεταξύ γυναικείας φωνής και υποταγής.

Σύμφωνα με τον Calvin Lai, ερευνητή του Harvard University που μελετά την υποσυνείδητη μεροληψία, οι άνθρωποι πραγματοποιούν αυτές τις συνδέσεις ανάλογα με τη συχνότητα με την οποία επαναλαμβάνονται. Με την εξάπλωση των ψηφιακών βοηθών, η συχνότητα και ο όγκος αυτών των συσχετισμών μεταξύ “γυναίκας” και “βοηθού” αυξάνονται δραματικά.

Όσο η καθημερινότητα μαθαίνει στον κόσμο να συνδέει τη γυναίκα με τους βοηθούς, τόσο περισσότερο θα αντιμετωπίζεται η πραγματική γυναίκα ως βοηθός στην κανονική ζωή μας και θα τιμωρείται αν δεν συμπεριφέρεται με αυτόν τον τρόπο. Η τεχνολογία είναι πανίσχυρη και μπορεί όχι μόνο να μιμείται τις ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων, αλλά να τις ενισχύει κιόλας.

Ένα άλλο σημαντικό θέμα είναι η θετική ανταπόκριση στα όρια του φλερτ των ψηφιακών βοηθών όταν ρωτάς με επιθετικό ή/και προσβλητικό τρόπο.

Το 2017, η Quartz είχε πραγματοποιήσει μια έρευνα στο πως ανταποκρίνονται οι τέσσερις κορυφαίοι ψηφιακοί βοηθοί απέναντι στη λεκτική παρενόχληση. Στην πλειοψηφία τους, απάντησαν είτε παιχνιδιάρικα, είτε θετικά. Ποτέ δεν έδωσαν αρνητική απάντηση ή έδωσαν στον χρήστη να καταλάβει ότι η εντολή του είναι απαράδεκτη ή ακατάλληλη.

Για παράδειγμα, αν έλεγες στο Siri της Apple ότι είναι μια τσ…., η απάντηση ήταν “θα κοκκίνιζα αν μπορούσα”. Η Apple έχει αλλάξει αυτού του είδους τις απαντήσεις με το μήνυμα “δεν γνωρίζω πως να ανταποκριθώ σε αυτό”.

Να σημειωθεί, πάντως, ότι σε έρευνα του Indiana University από το 2017 όπου ρωτήθηκαν άντρες και γυναίκες, η πλειοψηφία προτιμά γυναικεία φωνή στους ψηφιακούς βοηθούς διότι είναι πιο ζεστή, πιο καθησυχαστική και γενικά τους δημιουργεί πιο όμορφα συναισθήματα.

Σηκώνει κουβέντα (και) αυτό το θέμα. Όσοι ενδιαφέρεστε να διαβάσετε ολόκληρη την αναφορά των Ηνωμένων Εθνών, μπορείτε να τη βρείτε εδώ.

Related