Δύο ασθενείς με κακώσεις της σπονδυλικής στήλης είδαν βελτίωση στην ικανότητά τους να περπατούν ξανά, χάρη στη βαθιά εγκεφαλική διέγερση (DBS). Είναι ενδιαφέρον ότι η θεραπεία στοχεύει σε μια περιοχή του εγκεφάλου που κανονικά δεν σχετίζεται με τις κινητικές δεξιότητες. Η DBS περιλαμβάνει τη χειρουργική εμφύτευση ηλεκτροδίων σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, όπου μπορούν να ενεργοποιηθούν για να διεγείρουν συγκεκριμένους νευρώνες. Η τεχνική αυτή έχει αποδειχθεί χρήσιμη στη θεραπεία νευρολογικών παθήσεων όπως η κατάθλιψη, το Πάρκινσον, το Αλτσχάιμερ και η ανορεξία.
Τώρα, η DBS χρησιμοποιήθηκε για να βοηθήσει δύο άτομα με μερική παράλυση να ανακτήσουν την κινητικότητα των ποδιών τους. Οι ερευνητές της EPFL και του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Λωζάνης εμφύτευσαν χειρουργικά ηλεκτρόδια στην περιοχή του πλάγιου υποθαλάμου (LH) του εγκεφάλου τους, ενώ οι ασθενείς ήταν σε πλήρη εγρήγορση.
«Μόλις τοποθετήθηκε το ηλεκτρόδιο και πραγματοποιήσαμε τη διέγερση, ο πρώτος ασθενής είπε αμέσως: “Νιώθω τα πόδια μου”», δήλωσε η Jocelyne Bloch, η νευροχειρουργός που πραγματοποίησε την επέμβαση. «Όταν αυξήσαμε τη διέγερση, είπε: “Νιώθω την ανάγκη να περπατήσω!”. Αυτή η ανατροφοδότηση σε πραγματικό χρόνο επιβεβαίωσε ότι είχαμε στοχεύσει τη σωστή περιοχή, ακόμη και αν η περιοχή αυτή δεν είχε ποτέ συσχετιστεί με τον έλεγχο των ποδιών στους ανθρώπους. Εκείνη τη στιγμή ήξερα ότι γινόμασταν μάρτυρες μιας σημαντικής ανακάλυψης για την ανατομική οργάνωση των εγκεφαλικών λειτουργιών».
Ο δεύτερος ασθενής είναι ο Wolfgang Jäger, ένας 54χρονος άνδρας από την Αυστρία, ο οποίος χρησιμοποιεί αναπηρικό αμαξίδιο από τότε που υπέστη τραυματισμό του νωτιαίου μυελού το 2006. Μετά τη χειρουργική επέμβαση, το χρησιμοποιεί λιγότερο. «Πέρυσι στις διακοπές, δεν ήταν πρόβλημα να περπατήσω μερικά βήματα κάτω και πίσω στη θάλασσα χρησιμοποιώντας τη διέγερση. Μπορώ επίσης να φτάνω τα πράγματα στα ντουλάπια μου στην κουζίνα».
Οι ασθενείς παρουσίασαν άμεση βελτίωση της κινητικότητάς τους όταν η βαθιά εγκεφαλική διέγερση ενεργοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης. Οι ασθενείς μπορούσαν να περπατούν και να ανεβαίνουν ακόμη και σκάλες με λιγότερη βοήθεια από ό,τι συνήθως. Το σημαντικό είναι ότι οι βελτιώσεις αυτές παρέμειναν ακόμη και μετά την απενεργοποίηση της διέγερσης.
Μια ενδιαφέρουσα πτυχή της μελέτης είναι ότι η περιοχή του εγκεφάλου στην οποία στόχευαν δεν ήταν προηγουμένως γνωστό ότι είχε κάποια σχέση με τις κινητικές δεξιότητες. Ο πλευρικός υποθάλαμος συνδέεται στενότερα με τη σίτιση, την πρόσληψη ενέργειας και τη συμπεριφορά ανταμοιβής.
Όμως οι ερευνητές τον εντόπισαν ως σημείο ενδιαφέροντος κατά τη δημιουργία ενός λειτουργικού χάρτη ολόκληρου του εγκεφάλου, για να δουν ποιοι νευρώνες ήταν μεταγραφικά ενεργοί κατά την εκ νέου εκμάθηση της βάδισης μετά από τραυματισμό του νωτιαίου μυελού. Οι γλουταματεργικοί νευρώνες που ήταν θαμμένοι βαθιά στο ΛΣ αναδείχθηκαν ως ισχυροί και απροσδόκητοι υποψήφιοι. Μελέτες σε ποντίκια και αρουραίους με μερικούς τραυματισμούς του νωτιαίου μυελού έδειξαν ότι η διέγερση αυτών των νευρώνων βελτίωσε την ικανότητα των ζώων να περπατούν, ανοίγοντας το δρόμο για τις τρέχουσες δοκιμές σε ανθρώπους.
Αν και δεν αναφέρθηκαν αρνητικές παρενέργειες, η ομάδα αναφέρει ότι θα πρέπει να διεξαχθούν περαιτέρω δοκιμές για να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της τεχνικής. Αν όμως αυτά τα ελπιδοφόρα σημάδια αποδώσουν, θα μπορούσαμε να έχουμε ένα νέο εργαλείο για την ενίσχυση της κινητικότητας κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης.
[via]