Σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας, όπως ο “Frankenstein“, τα ανθρώπινα σώματα επανέρχονται στη ζωή και βρίσκονται σε μια αλλόκοτη κατάσταση μεταξύ ζωής και θανάτου. Αν και αυτό ακούγεται σαν υλικό φαντασίας, μια νέα μελέτη λέει ότι μια “τρίτη κατάσταση” ύπαρξης υφίσταται πράγματι στη σύγχρονη βιολογία.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η τρίτη κατάσταση είναι εκείνη όπου τα κύτταρα ενός νεκρού οργανισμού συνεχίζουν να λειτουργούν μετά το θάνατο του οργανισμού και μάλιστα αποκτούν νέες ικανότητες που δεν διέθεταν εν ζωή!
Αν περισσότερα πειράματα με τα κύτταρα από νεκρά ζώα – συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων – δείξουν ότι μπορούν να εισέλθουν στην τρίτη κατάσταση, θα μπορούσε να “επαναπροσδιοριστεί η έννοια του νόμιμου θανάτου“.
Ποια είναι η “τρίτη κατάσταση” πέρα από τη ζωή ή τον θάνατο;
Η τρίτη κατάσταση είναι μια αναδυόμενη κατάσταση ύπαρξης στη βιολογία, ούτε ζωή ούτε θάνατος. Αυτή η τρίτη κατάσταση αποτελείται από κύτταρα νεκρών οργανισμών που μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν ακόμη και μετά το θάνατο του οργανισμού.
Μετά το θάνατο ενός οργανισμού, τα κύτταρα αποκτούν νέες ικανότητες που δεν διέθεταν εν ζωή. Οι διαφορετικοί τύποι κυττάρων έχουν διαφορετικές ικανότητες επιβίωσης, συμπεριλαμβανομένων των λευκών αιμοσφαιρίων στον άνθρωπο.
Επικεφαλής της νέας μελέτης στο περιοδικό Physiology ήταν ο καθηγητής Peter Noble του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ και ο Alex Pozhitkov του City of Hope National Medical Center στο Duarte της Καλιφόρνια.
Όπως αναφέρουν σε νέο άρθρο τους για το The Conversation.
«Η ζωή και ο θάνατος παραδοσιακά θεωρούνται αντίθετα. Αλλά η εμφάνιση νέων πολυκυτταρικών μορφών ζωής από τα κύτταρα ενός νεκρού οργανισμού εισάγει μια ‘τρίτη κατάσταση’ που βρίσκεται πέρα από τα παραδοσιακά όρια της ζωής και του θανάτου. Ορισμένα κύτταρα – όταν τους παρέχονται θρεπτικά συστατικά, οξυγόνο, βιοηλεκτρισμός ή βιοχημικές ενδείξεις – έχουν την ικανότητα να μεταμορφώνονται σε πολυκύτταρους οργανισμούς με νέες λειτουργίες μετά το θάνατο»
Η ομάδα πραγματοποίησε μια ανασκόπηση πρόσφατων μελετών που διερεύνησαν την αξιοσημείωτη ικανότητα των κυττάρων να υπάρχουν σε νέες μορφές μετά το θάνατο ενός οργανισμού.
Το 2021, ερευνητές στις ΗΠΑ διαπίστωσαν ότι δερματικά κύτταρα από νεκρούς βατράχους ήταν σε θέση να προσαρμοστούν σε ένα τρυβλίο Petri στο εργαστήριο, αναδιοργανώνοντας αυθόρμητα σε πολυκύτταρους οργανισμούς που ονομάζονται “ξενορομπότ” (xenobots). Οι οργανισμοί αυτοί επέδειξαν συμπεριφορές πέραν του αρχικού βιολογικού τους ρόλου – χρησιμοποιώντας τις βλεφαρίδες τους – μικρές δομές που μοιάζουν με τρίχες – για να κινούνται στο περιβάλλον.
Άλλοι επιστήμονες διαπίστωσαν επίσης ότι τα ανθρώπινα πνευμονικά κύτταρα μπορούν να αυτοσυναρμολογηθούν σε μικροσκοπικούς πολυκυτταρικούς οργανισμούς που μπορούν να μετακινούνται – που ονομάστηκαν “ανθρωπορομπότ” (anthrobots).
Αυτά τα anthrobots όχι μόνο μπορούν να περιηγηθούν στο περιβάλλον τους αλλά και να επισκευάσουν τόσο τους εαυτούς τους όσο και τα τραυματισμένα νευρικά κύτταρα που βρίσκονται κοντά τους.
Η ομάδα λέει ότι αυτά είναι παραδείγματα νέων κυτταρικών λειτουργιών που δεν υπάρχουν στη ζωή, “δείχνοντας την αλλαγή με τρόπους που δεν είναι προκαθορισμένοι“.
Το πώς ορισμένα κύτταρα λειτουργούν στην τρίτη κατάσταση μετά τον θάνατο ενός οργανισμού παραμένει ασαφές, αλλά μια πιθανή εξήγηση τύπου Frankenstein είναι ένα κρυφό σύστημα “ηλεκτρικών κυκλωμάτων” που αναζωογονεί τα κύτταρα.
Η ομάδα αναφέρει:
“Μια υπόθεση είναι ότι εξειδικευμένα κανάλια και αντλίες ενσωματωμένα στις εξωτερικές μεμβράνες των κυττάρων χρησιμεύουν ως περίπλοκα ηλεκτρικά κυκλώματα. Αυτά τα κανάλια και οι αντλίες παράγουν ηλεκτρικά σήματα που επιτρέπουν στα κύτταρα να επικοινωνούν μεταξύ τους και να εκτελούν συγκεκριμένες λειτουργίες, όπως η ανάπτυξη και η κίνηση, διαμορφώνοντας τη δομή του οργανισμού που σχηματίζουν“.
Διάφοροι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν το κατά πόσον τα κύτταρα έχουν αυτή την ικανότητα, συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών συνθηκών (όπως η θερμοκρασία) και των πηγών ενέργειας (εάν έχουν πρόσβαση σε καύσιμα και μπορούν να μεταβολίσουν).
“Η μεταβολική δραστηριότητα παίζει σημαντικό ρόλο στο αν τα κύτταρα μπορούν να συνεχίσουν να επιβιώνουν και να λειτουργούν”, προσθέτει η ερευνητική ομάδα.
Παράγοντες όπως η ηλικία, η υγεία, το φύλο και το είδος του είδους “διαμορφώνουν επίσης το μεταθανάτιο τοπίο”, με άλλα λόγια, το κατά πόσον μπορούν να υπάρξουν στην τρίτη κατάσταση.
Τελικά, η έρευνα υποδεικνύει “ανεξερεύνητα σύνορα” που θα μπορούσαν να φέρουν τα ζωικά κύτταρα στην τρίτη κατάσταση.
“Αυτή η έρευνα έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει την αναγεννητική ιατρική, να επαναπροσδιορίσει τον νόμιμο θάνατο και να παράσχει πληροφορίες για τα φυσιολογικά όρια της ζωής, παραλληλίζοντας τις έρευνες στην εμβρυογένεση”, καταλήγουν οι συγγραφείς της μελέτης.
