Ερευνητές ανακάλυψαν εξωπλανήτη «βρέφος»

Είναι σπάνιο να θεωρείται κάτι νεαρό όταν έχει ηλικία… 3 εκατομμύρια χρόνια, αλλά αυτό ισχύει για έναν πρόσφατα ανακαλυφθέντα εξωπλανήτη. Η μελέτη των πλανητών εκτός του Ηλιακού μας Συστήματος, που ονομάζονται εξωπλανήτες, έχει εκραγεί την τελευταία δεκαετία με περισσότερες από 5.000 επιβεβαιωμένες ανακαλύψεις μέχρι σήμερα. Αλλά οι περισσότεροι από αυτούς είναι παλαιότεροι, πλήρως ώριμοι πλανήτες συγκρίσιμοι σε ηλικία με τη Γη, η οποία είναι περίπου 4,5 δισεκατομμυρίων ετών.

Πρόσφατα, όμως, οι αστρονόμοι που χρησιμοποίησαν τον δορυφόρο TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) της NASA βρήκαν ένα «πλανητικό μωρό», το οποίο είναι ο νεότερος διερχόμενος πλανήτης που έχει ανακαλυφθεί μέχρι στιγμής. Ονομάζεται διερχόμενος επειδή εντοπίστηκε όταν πέρασε μπροστά από το άστρο που τον φιλοξενεί, σε ένα γεγονός που ονομάζεται διέλευση, το οποίο οι αστρονόμοι μπορούν να εντοπίσουν αναζητώντας βυθίσεις στη φωτεινότητα του άστρου.

«Απ’ όσο γνωρίζουμε, αυτό καθιστά τον IRAS 04125+2902 b τον νεότερο διερχόμενο πλανήτη που έχει ανακαλυφθεί μέχρι στιγμής κατά περίπου τρεις φορές», γράφουν οι συγγραφείς στην εργασία τους που περιγράφει το εύρημα.

Στο παρελθόν, ερευνητές έχουν ανακαλύψει νεαρούς εξωπλανήτες ηλικίας μεταξύ 10 και 40 εκατομμυρίων ετών, αλλά όχι νεότερους από αυτό – εν μέρει επειδή οι τόσο νέοι πλανήτες μπορεί να σχηματίζονται ακόμη από τον δίσκο ύλης γύρω από τα άστρα τους, που ονομάζεται πρωτοπλανητικός δίσκος, ή επειδή ο δίσκος αυτός είναι τόσο πυκνός με σκόνη και αέρια που κρύβει τους μικρούς πλανήτες από τη θέα. Σε αυτή την περίπτωση, υπήρχε κάτι περίεργο στον δίσκο ύλης γύρω από το άστρο IRAS 04125+2902 που επέτρεψε στους επιστήμονες να δουν τον εξωπλανήτη – ο δίσκος ήταν λοξός, σε μια περίεργη γωνία σε σχέση με το επίπεδο τροχιάς του άστρου.

Ο νεαρός πλανήτης βρίσκεται πολύ κοντά στο άστρο του, με ένα έτος εκεί να διαρκεί λίγο λιγότερο από εννέα γήινες ημέρες, αλλά είναι μεγάλος με ακτίνα πάνω από 10 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης. Αυτό το μέγεθος σημαίνει ότι θα μπορούσε να είναι στο δρόμο για να γίνει ένας τύπος πλανήτη που ονομάζεται υπερ-Γη ή υπο-Ποσειδώνας, τύποι που δεν βλέπουμε στο Ηλιακό μας Σύστημα αλλά είναι συνηθισμένοι πέρα από αυτό.

Ο πλανήτης βρίσκεται επίσης σχετικά κοντά, σε απόσταση περίπου 520 ετών φωτός από τη Γη. Αυτό τον καθιστά ένα εξαιρετικό μέρος για να μελετηθεί ο τρόπος σχηματισμού των πλανητών, γράφουν οι ερευνητές και προτείνουν ότι η χρήση ενός εργαλείου όπως το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποκάλυψη περισσότερων πληροφοριών σχετικά με αυτό το ασυνήθιστο αστέρι και τον πλανήτη του: «Δεδομένης της κοντινής του εγγύτητας με τη Γη (160 parsecs ή 520 έτη φωτό)] και της σπάνιας διαμόρφωσής του, το σύστημα είναι ένα ισχυρό περιβάλλον για την κατανόηση του πρώιμου σχηματισμού και της μετανάστευσης».

[via]