Ο χειμώνας είναι έτοιμος να μας αποχαιρετίσει σιγά σιγά στο βόρειο ημισφαίριο, μια εποχή του χρόνου που πέρα από κρυώματα και γρίπες φέρνει στις βαλίτσες της και άλλο ένα δυσάρεστο γεγονός: τις αυξημένες πιθανότητες να μας χτυπήσει το μικρό αυτό ρευματάκι του στατικού ηλεκτρισμού.
Αν αναρωτιέστε λοιπόν γιατί αγαπά τον χειμώνα ο στατικός ηλεκτρισμός, δεν είναι καθόλου η φαντασία σας, ούτε κάποια δεισιδαιμονία, καθώς υπάρχει εξήγηση και είναι επιστημονικότατη.
Ο στατικός ηλεκτρισμός είναι η συσσώρευση ηλεκτρικών φορτίων σε ένα υλικό, μια ανισοκατανομή του ηλεκτρικού φορτίου δηλαδή όταν προστεθεί ή αφαιρεθεί ένα ηλεκτρόνιο. Και τα ηλεκτρικά φορτία συσσωρεύονται μέσω της τριβής μεταξύ δύο υλικών που είναι αμφότερα μονωτές, όπως ας πούμε όταν τρίβουμε ένα μπαλόνι στο τριχωτό της κεφαλής μας ή τις σόλες των παπουτσιών μας στο χαλί.
Ένα από τα δύο αντικείμενα θα χάσει ηλεκτρόνια, μετατρέποντας σε θετικά ιόντα τα άτομα από τα οποία έφυγαν τα ηλεκτρόνια, και το άλλο θα κερδίσει ηλεκτρόνια όντας πια αρνητικά φορτισμένο. Τα σώματα αποζητούν ωστόσο ηλεκτρική ισορροπία (ίσο αριθμό θετικών πρωτονίων και αρνητικών ηλεκτρονίων), κι έτσι όταν αγγίξεις έναν καλό αγωγό, όπως το μεταλλικό πόμολο της πόρτας, το φορτίο θα εκκενωθεί προκαλώντας αυτό το μικρό ηλεκτροσόκ.
Και τι έχει να κάνει ο καιρός σε όλο αυτό; Ο ηλεκτρισμός τα βρίσκει σχετικά σκούρα να περνά μέσα από τον αέρα, καθώς αυτός λειτουργεί ως μονωτής. Το νερό που εξατμίζεται στην ατμόσφαιρα ωστόσο λειτουργεί ως αγωγός, επιτρέποντας κάθε φορτίο που έχει δημιουργηθεί στο σώμα μας να εκφορτιστεί στον αέρα.
Η ηλεκτρική ανισοκατανομή τείνει λοιπόν να κάνει αυτό το βηματάκι της πίστης ανάμεσα σε μας και έναν αγωγό κατά τους χειμερινούς μήνες, επειδή ο κρύος αέρας κρατά μέσα του λιγότερους υδρατμούς από τον καλοκαιρινό ζεστό αέρα. Στον παγερό χειμερινό αέρα τα ηλεκτρικά φορτία δεν έχουν πού να πάνε, παραμένουν λοιπόν φορτισμένα εντός μας μέχρι να έρθουν σε επαφή με κάποιον αγωγό.
Είναι όμως και το άλλο, πως τον χειμώνα τυλιγόμαστε με στρώσεις μαλλιού, ακόμα και με συνθετικές ίνες. Αυτά τα υλικά παραμένουν περιβόητα για τα ηλεκτροστατικά σοκ που προκαλούν!
Και τώρα που τα ξέρουμε όλα αυτά, τι μπορούμε να κάνουμε για να μην πεταγόμαστε διαρκώς όταν μας αγγίξει κάποιος… φορτισμένος; Πρώτα απ’ όλα, να σταματήσουμε να τρίβουμε τα πόδια μας στο χαλί. Και αν αντέχουμε το κρύο, να εγκαταλείψουμε το μαλλί για χάρι των βαμβακερών υφασμάτων. Αλλιώς, να περιμένουμε την άνοιξη…
