Αυτή είναι η πιο καθαρή εικόνα μαύρης τρύπας που έχετε δει μέχρι σήμερα

Το Event Horizon Telescope ξεπέρασε τον εαυτό του για άλλη μια φορά. Πέντε χρόνια μετά τη δημοσίευση της πρώτης εικόνας μιας μαύρης τρύπας στον κόσμο, το διεθνές δίκτυο ραδιοπαρατηρητηρίων δημοσίευσε μια πιο λεπτομερή απεικόνιση της M87*, μιας μαύρης τρύπας στο κέντρο του γαλαξία M87. Το “νέο” στιγμιότυπο όχι μόνο προσφέρει στους αστρονόμους και τους ερασιτέχνες παρατηρητές του ουρανού την ευκαιρία να οπτικοποιήσουν ένα απίστευτα ασύλληπτο φαινόμενο, αλλά διευρύνει επίσης το πεδίο των δυνατοτήτων των ισχυρότερων επίγειων παρατηρητηρίων του κόσμου.

Η EHT Collaboration δημοσίευσε την αρχική εικόνα της M87* το 2019, αλλά οι παρατηρήσεις στις οποίες βασίστηκε η εικόνα αυτή πραγματοποιήθηκαν τον Απρίλιο του 2017. Εκείνη την εποχή, το EHT αποτελούνταν από οκτώ εγκαταστάσεις σε όλο τον κόσμο. Χρησιμοποιώντας ένα ατομικό ρολόι για τον συγχρονισμό του τηλεσκοπίου κάθε τοποθεσίας με ακρίβεια κλάσματος του χιλιοστού, οι τοποθεσίες αυτές πέρασαν τέσσερις ημέρες συλλέγοντας 5 petabytes δεδομένων από την M87*. Από αυτά τα δεδομένα προέκυψε το σύνθετο σύνολο εικόνων που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2019. Μέχρι τότε, οι αστρονόμοι είχαν «δει» τις μαύρες τρύπες μόνο έμμεσα μέσω περιφερειακών δεδομένων, οπότε ακόμη και ένας σχετικά θολός «πύρινος δακτύλιος» ήταν αρκετός για να εντυπωσιάσει την επιστημονική κοινότητα και το ευρύ κοινό.

Ωστόσο, ένα χρόνο μετά τις παρατηρήσεις του 2017, το EHT άρχισε να παρακολουθεί ξανά την Μ87*. Τούτη τη φορά, συμπεριέλαβε στις παρατηρήσεις και το τηλεσκόπιο της Γροιλανδίας, ένα ραδιοπαρατηρητήριο που λειτουργεί στην αεροπορική βάση Thule, και την περασμένη εβδομάδα δημοσίευσε το επικαιροποιημένο μοντέλο της μαύρης τρύπας.

Η σύνθεση του 2018 απεικονίζει την M87* σε όλη τη γνωστή λαμπερή της λάμψη, αλλά αυτή τη φορά, μπορούμε να ρίξουμε μια ματιά σε μερικά επιπλέον χαρακτηριστικά. Η σκοτεινή σκιά στο κέντρο της M87* είναι πιο έντονη από πριν, και όπως επισημαίνει το EHT, το φωτεινότερο τμήμα του δακτυλίου έχει μετατοπιστεί αριστερόστροφα κατά περίπου 30 μοίρες. Αν και το EHT δεν έχει καταφέρει ακόμη να παρατηρήσει τον πίδακα ακτινοβολίας που εκτοξεύεται από την M87*, επιβεβαίωσε ότι ο άξονας περιστροφής της μαύρης τρύπας που προβλέπεται μέσω της φωτεινότερης περιοχής της δομής είναι σύμφωνος με τον άξονα του πίδακα που παρατηρείται σε άλλα μήκη κύματος.

«Η μεγαλύτερη αλλαγή, δηλαδή η μετατόπιση της κορυφής της φωτεινότητας γύρω από τον δακτύλιο, είναι κάτι που είχαμε προβλέψει όταν δημοσιεύσαμε τα πρώτα αποτελέσματα το 2019», δήλωσε εκ μέρους του EHT η Dr. Britt Jeter, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Αστρονομίας και Αστροφυσικής Academia Sinica της Ταϊβάν. «Ενώ η γενική σχετικότητα λέει ότι το μέγεθος του δακτυλίου θα πρέπει να παραμείνει αρκετά σταθερό, η εκπομπή από τον ταραχώδη, ακατάστατο δίσκο προσαύξησης γύρω από τη μαύρη τρύπα θα προκαλέσει την ταλάντωση του φωτεινότερου τμήματος του δακτυλίου γύρω από ένα κοινό κέντρο. Το μέγεθος της ταλάντωσης που βλέπουμε με την πάροδο του χρόνου είναι κάτι που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να ελέγξουμε τις θεωρίες μας για το μαγνητικό πεδίο και το περιβάλλον πλάσματος γύρω από τη μαύρη τρύπα».

[via]