Την ώρα που ο πλανήτης παρακολουθεί αποσβολωμένος το σκάνδαλο του Facebook και της Cambridge Analytica, η αμερικανική κυβέρνηση πέρασε έναν νέο νόμο που κάνει τα ευαίσθητα προσωπικά μας δεδομένα… λιγότερο ευαίσθητα.
Ο νόμος ακούει στο όνομα «CLOUD Act» (Clarifying Overseas Use of Data) και έχει να κάνει με το πώς μπορούν οι διωκτικές αρχές των ΗΠΑ να αποκτούν πρόσβαση σε δεδομένα άλλων χωρών ή data που αποθηκεύονται απλώς στο εξωτερικό.
Μέχρι και την περασμένη βδομάδα λοιπόν, οι ΗΠΑ μπορούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση σε ευαίσθητα δεδομένα χρηστών από χώρες του εξωτερικού που είχαν υπογράψει αντίστοιχες και ρητές συμφωνίες (τις λεγόμενες MLAT – Mutual Legal-Assistance Treaties), διμερείς συνθήκες δηλαδή που καθόριζαν επακριβώς πώς θα χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα των πολιτών στο πλαίσιο δικαστικών ερευνών και μόνο. Και για να συμβεί μάλιστα αυτό, το αμερικανικό Κογκρέσο ήταν υποχρεωμένο να εγκρίνει κάθε τέτοια συμφωνία με τουλάχιστον 2/3 των ψήφων.
Με τη νέα CLOUD Act, οι αμερικανικές διωκτικές αρχές κάθε επιπέδου, είτε μιλάμε για ομοσπονδιακές υπηρεσίες δηλαδή είτε για τοπικά αστυνομικά τμήματα, μπορούν να υποχρεώσουν τις ιντερνετικές εταιρίες να παραδώσουν προσωπικά δεδομένα χρηστών όπου κι αν βρίσκονται αυτά αποθηκευμένα. Ακόμα και σε χώρες δηλαδή που έχουν άλλους νόμους για την προστασία των πολιτών τους και της online δραστηριότητας. Την ίδια ώρα, η σχέση είναι αμφίδρομη, μιας και ο νόμος επιτρέπει και στις τρίτες χώρες να κάνουν το ίδιο στις ΗΠΑ, επεκτείνοντας έτσι το εύρος της διακρατικής συνεργασίας.
Ο «ύπουλος» νόμος δεν πέρασε μάλιστα αυτούσιος, αλλά ήταν στο τέλος του προϋπολογισμού των 1,3 τρισ. δολαρίων που πέρασε πρόσφατα. Ένα ογκώδες κείμενο 2.232 σελίδων δηλαδή που έκρυβε μια μικρή έκπληξη στη σελίδα 2.212 συγκεκριμένα.
Οι επιπτώσεις όλου αυτού λογίζονται από τους ειδικούς παγκόσμιες, καθώς ο νόμος επιτρέπει και σε ξένα κράτη να αποκτούν πρόσβαση στα δεδομένα των εταιριών τεχνολογίας και δικτύωσης, εξασκώντας οι κυβερνήσεις πολύ μεγαλύτερο έλεγχο. Οποιαδήποτε κυβέρνηση μπορεί τώρα να ζητήσει τη συνδρομή των ΗΠΑ και να αποκτήσει άμεσα πρόσβαση στα δεδομένα της Google, του Facebook και οποιουδήποτε άλλου, χωρίς να χρειάζονται πια επίσημα αιτήματα που περνούν από τη νομοθετική ή την εκτελεστική εξουσία.
Όλα γίνονται για το καλό των δικαστικών ερευνών, καθώς ένα MLAT για να πάρει έγκριση χρειαζόταν κατά μέσο όρο 10 μήνες. Είναι σαφές πάντως πως οι νομοθέτες προκρίνουν τη δημόσια ασφάλεια από την ιδιωτικότητα των ευαίσθητων δεδομένων, ένα μοτίβο που θέλει ωστόσο προσοχή, καθώς πολλά είναι τα περιστατικά από την κατάφωρη παραβίαση των προσωπικών δεδομένων για χάρη του γενικότερου καλού.
Όσοι ξέρουν, ρωτούν πάντως και με το δίκιο τους γιατί μια τόσο κολοσσιαία αλλαγή του τρόπου διαχείρισης των online προσωπικών δεδομένων πέρασε κάτω από το χαλί και δεν ήταν καθαρή και ξάστερη…